Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη

Με σεβασμό στο Περιβάλλον

Λίγους μήνες πρίν ο υπουργός Τουρισμού κ.΄Αρης Σπηλιωτόπουλος σε ομιλία του σχετικά με τον τουρισμό ανέφερε ότι « η χώρα μας φιλοδοξεί να είναι πρωταγωνίστρια με ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης ελκυστικό, που να δίνει έμφαση ατην ποιότητα, στον εξειδικευμένο τουρισμό, στον οικολογικό τουρισμό, … και ακόμη πρέπει να αποφύγουμε τον κορεσμό της ανάπτυξης, δίνοντας εμείς ως Ελλάδα περισσότερη έμφαση στον πράσινο τουρισμό, « με σεβασμό στο περιβάλλον ». Παρά την δήλωση αυτή του κ. Υπουργού, όπως και άλλες δηλώσεις κατά καιρούς πολιτικών παραγόντων, ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος της Ρόδου, δεν έχει αντιληφθεί μέχρι σήμερα καμία τουριστική ανάπτυξη που να λαμβάνει υπόψη της την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος, με χωροταξική ισοκατανομή, τόσο στη Ρόδο όσο και στα άλλα νησιά της Δωδεκανήσου.

Αντιθέτως βλέπουμε να συνεχίζεται η χωρίς όρους ελεύθερη και άναρχη δόμηση σε ζώνες οικολογικής σημασίας, σε παραλίες, σε κορυφογραμμές με τεράστιους τσιμεντένιους όγκους για τουριστική εκμετάλλευση προσβάλλοντας βάναυσα την αισθητική του φυσικού τοπίου και των ακτών. Ακόμη και στο ευαίσθητο και πυκνό σε δόμηση βόρειο τμήμα του νησιού όπου βρίσκεται και η πόλη της Ρόδου, κάθε χρόνο προστίθενται μερικές εκατοντάδες κλίνες κυρίως ως επεκτάσεις των υφισταμένων ξενοδοχείων τα οποία καλύπτουν σχεδόν όλους τους γύρω ελεύθερους χώρους των. Διότι ελεύθερος χώρος δίπλα σε μία ξενοδοχειακή μονάδα θεωρείται «απώλεια εσόδων και κερδών » εάν δεν οικοδομηθεί και δεν προστεθούν κλίνες.. Εξάλλου οι επιχειρήσεις την δουλειά τους κάνουν, επενδύοντας βραχυπρόθεσμα τα κέρδη των, με τις ευλογίες και τους νόμους του Κράτους, που το μόνο που το ενδιαφέρει είναι να γίνονται επενδύσεις έστω και εάν αυτές μελλοντικά λειτουργήσουν σε βάρος του περιβάλλοντος και εξ αυτού σε μείωση της τουριστικής ανάπτυξης.Την δεκαετία του ΄70 κατεστράφη όλη σχεδόν η παραλία του Φαληρακίου από την άναρχη δόμηση χωρίς ένα υποτυπώδες πολεοδομικό σχέδιο χωρίς ρυμοτομία και χώρους πρασίνου, τις επιπτώσεις αυτής της πράξης πληρώνει τώρα η ωραιότερη παραλία της Ρόδου.

Από το 1980 μέχρι και σήμερα ολοκληρώθηκε το κλείσιμο της παραλίας στα Κολύμπια με το κτίσιμο νέων ξενοδοχειακών μονάδων , το ίδιο συμβαίνει τώρα και στην παραλία « αμμούδες » στην Καλλιθέα. Έπεται η τσιμεντοποίηση της παραλίας στο «γκόλφ» του Αφάντου με εγκαταστάσεις που θα καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις πράσινου χώρου και πιθανό με κλείσιμο της πρόσβασης στην παραλία, στη συνέχεια ένα άλλο μεγάλο συγκρότημα έρχεται να χτιστεί στην έκταση της «Φωνή της Αμερικής» με απρόβλεπτες συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον. Νοτιότερα στήνονται νέες μονάδες στο Πλημμύρι, αργότερα στο Γεννάδι, στο Πρασονήσι και σε λίγα χρόνια όλες οι παραλίες του νησιού θα έχουν τσιμεντοποιηθεί, εκτός και αν μπει κάποιο φρένο σ΄αυτή την άναρχη τουριστική ανάπτυξη χωρίς όρια και χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον.

Βιώσιμος Τουρισμός

Η βιωσιμότητα του τουρισμού είναι πρωτίστως θέμα ανάδειξης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος ενός τόπου, καθώς και της λογικής χρήσης των φυσικών του πόρων. Στην έννοια της βιωσιμότητας εντάσσονται ακόμη και οι έννοιες της ισόρροπης ανάπτυξης καθώς και της φορητότητας ενός τουριστικού προορισμού.

Στα πλαίσια λοιπόν του ειδικού χωροταξικού σχεδιασμού για τον τουρισμό πρέπει επιτέλους να εξετάσωμεν με επιστημονικό τρόπο, τα δεδομένα της περιοχής μας και με κριτήρια τη βιωσιμότητα του νησιού μας, να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις εάν είναι δυνατή η περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη του. Πρέπει να αποφύγουμε τα προβλήματα της εσφαλμένης τουριστικής ανάπτυξης στη Μαγιόρκα και στην Τενερίφη της Ισπανίας που λόγω της άναρχης και πυκνής  δόμησης κοντά  στις ακτές  ποικίλων τουριστικών συγκροτημάτων έβλαψαν το περιβάλλον αλλοίωσαν τη φυσιογνωμία του τοπίου και δημιούργησαν συνθήκες απαξίωσης των περιοχών αυτών στις προτιμήσεις των τουριστών. Τώρα εδώ και μερικά χρόνια το Ισπανικό κράτος δαπανά αρκετά δις. ευρώ κατεδαφίζοντας ολόκληρα τουριστικά συγκροτήματα σε μία μεγάλη ζώνη κοντά στις παραλίες για να αποκαταστήσει την ισορροπία του φυσικού με το δομημένο περιβάλλον. ‘Οσο αφορά την Ρόδο νομίζουμε ότι έχουμε φθάσει στα όρια της τουριστικής μας αντοχής σε σχέση με το περιβάλλον και στα όρια της εξάντλησης επίσης των φυσικών μας πόρων και αποθεμάτων όπως το νερό και τα δάση. Με λίγα λόγια ολόκληρη η Ρόδος πρέπει να θεωρηθεί τουριστικά κορεσμένη . Οι όποιες πολιτικές για την τουριστική ανάπτυξη πρέπει να στοχεύουν στον εγκσυχρονισμό των υπαρχόντων τουριστικών καταλυμμάτων και στη βελτίωση των υπηρεσιών των, στη συμπλήρωση των βασικών υποδομών του νησιού, στην προστασία των οικοσυστημάτων, ιδιαίτερα στις παράκτιες ζώνες, στην αύξηση του πρασίνου, στην προστασία των περιοχών φυσικού κάλλους, των δασών, στην ανάδειξη των μνημείων και του πολιτιστικού μας πλούτου και τέλος της νησιωτικής φυσιογνωμίας .

Εξάλλου τα προβλήματα που ανακύπτουν κάθε καλοκαίρι, ιδίως στους μήνες αιχμής,από την επάρκεια του νερού , την ηλεκτρική ενέργεια, τα προβλήματα στο κυκλοφοριακό, και την αύξηση της ρύπανσης,συνηγορούν με την θέση μας αυτή δηλαδή του ελέγχουτης προσθήκης νέωνξενοδοχειακών κλινών.

Τουρισμός και Περιφερειακή ανάπτυξη

Με το νέο Ειδικό Χωροταξικό Σχεδιασμό η τουριστική ανάπτυξη πρέπει να προσανατολισθεί σε περιοχές λιγότερο τουριστικά ανεπτυγμένες, με φυσικά προσόντα στην ευρύτερη Ελληνική Περιφέρεια, στα νησιά της Δωδεκανήσου, στις Κυκλάδες, στα νησιά του βορείου Αιγαίου, στην Ηπειρωτική Ελλάδα και όπου αυτό είναι χωροταξικά και μορφολογικά εφικτό. Οι λόγοι της ανάπτυξης αυτής είναι πάρα πολλοί αλλά κυρίως:

1. Το τουριστικό μας προϊόν θα είναι νέο, θα έχει τη δυνατότητα της διαφοροποίησης του, εφαρμόζοντας τις νέες εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως του αγροτουρισμού, του οικολογικού τουρισμού, των ορεινών σπόρ, του αθλητικού, του θρησκευτικού και του θαλάσσιου σε όλα τα νησιά μας κ.α.

2. Μέσω της τουριστικής ανάπτυξης θα αναπτυχθεί η οικονομία των περιοχών αυτών, της ξεχασμένης επαρχίας και της Περιφέρειας καθώς και το εισόδημα των κατοίκων της.

3. Οι κάτοικοι της περιφέρειας θα παραμείνουν στα χωριά και στις πόλεις τους μειώνοντας έτσι τις μετακινήσεις τους προς τα μεγάλα αστικά κέντρα που ασφυκτιούν αντμετωπίζοντας τεράστια προβλήματα. Οι δε νέοι και κυρίως οι άνεργοι, θα έχουν απασχόληση και θα αποκτούν εισόδημα. Θα ζωντανέψουν παραγωγικοί κλάδοι του πρωτογενούς και τριτογενούς τομέα συμβάλλοντας έτσι άμεσα στην αύξηση της παραγωγικότητας της χώρας μας.

4. Θα αναδειχθούν τα αρχαιολογικά και πολιστικά μνημεία της κάθε περιοχής, θα βελτιωθούν οι υποδομές των τόπων και θα γίνουν οι τουριστικές υπηρεσίες των πιο ανταγωνιστικές.

5. Και το σπουδαιότερο στην Ελλάδα θα υπάρξει ανακατανομή και ισόρροπη ανάπτυξη με διαφοροποιημένα και ανταγωνιστικά τουριστικά προϊόντα τα οποία σημειωτέον θα είναι και ευπώλητα. Όλα αυτά όμως για να γίνουν απαιτούν μακροχρόνιο σχεδιασμό, σταθερές πολιτικές ανάπτυξης, με έμφαση στον άνθρωπο, στην ποιότητα της εργασίας του , και με σεβασμό στο περιβάλλον.