Οι 11 (και όχι μόνο) πληγές του ΒΙΟΚΑ Ρόδου

Τελικά τι λειτουργεί στο Βιολογικό Καθαρισμό στο Βόδι;

Ρόδος, 21/02/2019

Διαβάζουμε στον τοπικό τύπο ότι, στη διάρκεια της 3ης Διεθνούς Έκθεσης verde.tec για τις τεχνολογίες περιβάλλοντος, που πραγματοποιήθηκε 15-17 Φεβρουαρίου στην Αθήνα, ο Δήμος Ρόδου και η ΔΕΥΑΡ απέσπασαν  δύο ( 2)  βραβεία GREEK GREEN AWARDS 2019 στις κατηγορίες «Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων στην Νησιωτική Ελλάδα» και «Στρατηγικός σχεδιασμός έργων ύδρευσης και αποχέτευσης».

Ταυτόχρονα έχουμε στα χέρια μας τα αποτελέσματα του ελέγχου που διενεργήθηκε στις εγκαταστάσεις του Βιολογικού Καθαρισμού (ΒΙΟΚΑ) στην περιοχή Βόδι από την Διεύθυνση Περιβάλλοντος Δωδεκανήσου της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου. Πραγματικά δεν ξέρουμε αν θα πρέπει να πιστέψουμε τα Δελτία Τύπου ή τα μάτια μας. Είναι απορίας άξιο, και χωρίς διάθεση μεμψιμοιρίας, πώς είναι δυνατόν να βραβευόμαστε για το σχεδιασμό έργων ύδρευσης και αποχέτευσης, όταν στο μεγαλύτερο σταθμό επεξεργασίας λυμάτων στο νησί συμβαίνουν τα όσα περιγράφονται παρακάτω, όχι από οποιονδήποτε, αλλά από την αρμόδια για τον έλεγχο υπηρεσία, και όταν ο σχεδιασμός είναι λέξη άγνωστη στη ΔΕΥΑΡ.

Φυσικά μιλάμε για τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε μια από τις πιο τουριστικές περιοχές του νησιού και η δημιουργία προβλημάτων στο περιβάλλον, κυρίως το θαλάσσιο, θα αποτελούσε τεράστια δυσφήμιση για το νησί μας.

Αυτά συμβαίνουν μόνο μερικούς μήνες μετά την αποκάλυψη για την απαράδεκτη κατάσταση του ΒΙΟΚΑ Κρεμαστής και τις απαντήσεις που δεν έδωσε η ΔΕΥΑΡ στην Διεύθυνση Περιβάλλοντος Δωδεκανήσου, γεγονός που οδήγησε στην επιβολή προστίμου στη δημοτική εταιρεία το οποίο φυσικά θα πληρώσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι δημότες του νησιού.

Αλλά ας δούμε τι συμβαίνει στο ΒΙΟΚΑ Ρόδου.

Ο Σύλλογός μας, ύστερα από επιτόπια επίσκεψη στο Βιολογικό Καθαρισμό (ΒΙΟΚΑ) Ρόδου στην περιοχή Βόδι, διαπίστωσε την τραγική κατάσταση των εγκαταστάσεων και προέβη σε καταγγελία στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος Δωδεκανήσου της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου με το Α.Π. εισερ. 570/6-9-2018.

Στις 23/11/2018 αρμόδιο κλιμάκιο πραγματοποίησε έλεγχο στις εγκαταστάσεις του ΒΙΟΚΑ και συγκεκριμένα στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ) και επεξεργασίας βοθρολυμάτων (ΕΕΒ) και συνέταξε σχετική έκθεση ελέγχου (Α.Π. 856/21-12-2018).

Τα αποτελέσματα του ελέγχου είναι συγκλονιστικά. Τα παραθέτουμε συνοπτικά και τίθενται στην κρίση των πολιτών όσον αφορά την ανευθυνότητα με την οποία ένα τόσο σοβαρό θέμα τυγχάνει χειρισμών από τη ΔΕΥΑ Ρόδου.

1. Δεν λειτουργεί η μονάδα απολύμανσης/χλωρίωσης της εγκατάστασης με συνέπεια τα επεξεργασμένα λύματα να οδηγούνται στον τελικό αποδέκτη, χωρίς να είναι χλωριωμένα, όπως απαιτεί η κείμενη νομοθεσία.
2. Η αποθήκευση λυματολάσπης δεν γίνεται με τον σωστό τρόπο και αυτή οδηγείται τελικά  σε μη αδειοδοτημένο χώρο.
3. Τα συστήματα απόσμησης δεν λειτουργούν.
4. Στην μονάδα επεξεργασίας των ΕΕΒ (Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Βοθρολυμάτων), το δάπεδο και ο χώρος γύρω από αυτή είναι γεμάτος εσχαρίσματα και έχουν δημιουργηθεί εστίες εντόμων και έντονης δυσοσμίας.
5. Δεν υπάρχει σε ισχύ θεωρημένο σχέδιο πυροπροστασίας
6. Δεν υπάρχει σημαδούρα στο σημείο εξόδου του υποθαλάσσιου αγωγού, ώστε να γίνεται έλεγχος της περιεκτικότητας του νερού σε κολοβακτηριοειδή, γύρω από το σημείο εξόδου στη θάλασσα.
7. Δεν πραγματοποιείται ποιοτικός έλεγχος των νερών στις γειτονικές ακτές κολύμβησης, συνεπώς ούτε και συστηματική παρακολούθηση με μετρήσεις και αναλύσεις των νερών της γύρω περιοχής.
8. Δεν τηρούνται αρχεία με εργαστηριακές αναλύσεις για την παρακολούθηση της ποιότητας των επεξεργασμένων λυμάτων του αποδέκτη.
9. Δεν υποβάλλονται, από τη ΔΕΥΑ Ρόδου, εργαστηριακές μετρήσεις της ποιότητας των επεξεργασμένων λυμάτων μια φορά το έτος στις αρμόδιες Υπηρεσίες Υγείας και Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Δωδεκανήσου. Δηλαδή ακριβώς αυτό που η ΔΕΥΑΡ παραλείπει να κάνει και για τις μετρήσεις του πόσιμου νερού.
10. Ορισμένες μετρήσεις του βιοχημικά απαιτούμενου οξυγόνου (BOD), του χημικά απαιτούμενου οξυγόνου (COD) και των Ολικών Αιωρούμενων Στερεών (TSS) υπερβαίνουν τις ανώτατες τιμές εκροής, όπως αυτές προβλέπονται από τη σχετική Υπουργική Απόφαση (32074/27-06-2016). Τα παραπάνω προκύπτουν από έγγραφα του τμήματος Χημικών Υπηρεσιών Ρόδου, στις 27-08-2018, που αφορούν έκθεση -γνωμάτευση αποτελεσμάτων εξέτασης δειγμάτων επεξεργασμένου λύματος, αλλά και από αποτελέσματα από αναλύσεις της ΔΕΥΑΡ.

Εξάλλου δεν παραδόθηκαν στο κλιμάκιο ελέγχου της Περιφέρειας αναλύσεις για καθιζάνοντα στερεά, αμμωνιακό άζωτο και λίπη-έλαια.

11. Διαπιστώθηκε ρήγμα στην οροφή της μια δεξαμενής αναερόβιας χώνευσης ιλύος με αποτέλεσμα η ιλύς να οδηγείται απευθείας από τη μονάδα προπάχυνσης ιλύος στην μονάδα μεταπάχυνσης ιλύος και από κει στις εγκαταστάσεις μηχανικής αφυδάτωσης ιλύος.

Κατά την άποψη του Συλλόγου, και παρά τη σωρεία παραβάσεων που αναφέρονται στην έκθεση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, δεν καταγράφονται όλες οι δυσλειτουργίες του ΒΙΟΚΑ Ρόδου. Για παράδειγμα δεν αναφέρονται δύο πολύ βασικά ζητήματα: Το πρώτο αφορά στον τρόπο διαχείρισης των λυμάτων στη μονάδα επεξεργασίας βοθρολυμάτων. Το δεύτερο έγκειται στο ότι δεν υπάρχει καμία επιτήρηση στη διαδικασία εκφόρτωσης των βοθρολυμάτων στις εγκαταστάσεις του ΒΙΟΚΑ, αφού δεν υπάρχουν υπάλληλοι που να την ελέγχουν. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οποιοσδήποτε ξεφορτώνει οτιδήποτε χωρίς κανένα έλεγχο.

Και φυσικά μια που μιλάμε για στρατηγικό σχεδιασμό, τι σχεδιάζει η ΔΕΥΑΡ για την επέκταση του ΒΙΟΚΑ Ρόδου,  έργο ζωτικής σημασίας για το νησί; Τι σκοπεύει να κάνει για μεγάλες περιοχές στις οποίες αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας  λυμάτων  (πχ Αφάντου και Αρχάγγελος); Τι θα κάνει με τουριστικές περιοχές που δεν υπάρχει δίκτυο αποχέτευσης, ενώ υπάρχει δυνατότητα άμεσης σύνδεσης με γειτονικό σταθμό επεξεργασίας λυμάτων (π.χ ξενοδοχειακή περιοχή Θεολόγου –  Παραδεισίου και σύνδεση με ΒΙΟΚΑ Καμείρου); Τι σχεδιάζει για τις εγκαταστάσεις του Γκολφ, αν και όταν προχωρήσει η επένδυση; Τι σκοπεύει να κάνει με το Βιολογικό του αεροδρομίου που, όπως όλα δείχνουν, δεν λειτουργεί και τα λύματα φτάνουν στο ΒΙΟΚΑ Κρεμαστής; Τι σκοπεύει να κάνει για τον τελευταίο, όσον αφορά στην περιβαλλοντική αδειοδότηση και  την αποκατάσταση των μεγάλων προβλημάτων που έχει; Και φυσικά αναφερόμαστε στα θέματα αποχέτευσης μιας που για τα θέματα του νερού θα επανέλθουμε σε εύθετο χρόνο.

Ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος γνωρίζει ότι για μια ακόμα φορά θα κατηγορηθούμε για δυσφήμιση του τουριστικού προϊόντος και τα συναφή που ακούγονται κάθε φορά που γίνεται μια σοβαρή καταγγελία. Όμως η δυσφήμιση προέρχεται από αυτούς που προκαλούν τα προβλήματα και όχι από αυτούς που τα επισημαίνουν και ζητούν τη λύση τους.

Καλά τα βραβεία, αλλά πρέπει να απορρέουν από την  πραγματικότητα και όχι από ασκήσεις επί χάρτου.

Το ΔΣ του Συλλόγου