17 Συν. Για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ 17ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΔΟΙΚΟ

ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που  αντιμετωπίζει ο σύγχρονος κόσμος, είναι ασφαλώς οι σοβαρές  επιπτώσεις σε πλανητικό επίπεδο από το υφιστάμενο καθεστώς διαχείρισης της ενέργειας.
Η συνεχώς αυξανόμενη κατανάλωση, με τα  ορυκτά  καύσιμα να κατέχουν την μερίδα του λέοντος, σε ότι αφορά  την παραγωγή της ενέργειας,  έχει οδηγήσει σε δραματική αύξηση τις εκπομπές του άνθρακα με αλυσιδωτές και ορατές πλέον επιδράσεις στο φαινόμενο  του θερμοκηπίου και τις κλιματικές αλλαγές.
Από την άλλη μεριά, η σημερινή  οικονομία του πετρελαίου με τα γιγάντια μονοπώλια να ελέγχουν  την  παγκόσμια παραγωγή, προκαλεί εξαρτήσεις, εντάσεις και πολέμους, καθιστώντας αδύναμες τις τοπικές κοινωνίες να διαχειριστούν και να σχεδιάσουν ένα βιώσιμο μέλλον.
Στον αντίποδα αυτής της  αδιέξοδης πορείας,   και σε συνδυασμό με την εξάντληση των απαραίτητων φυσικών πόρων στο εγγύς μέλλον, βρίσκονται οι πολιτικές που στοχεύουν, τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας, όσο και στη βαθμιαία  αντικατάσταση των συμβατικών πηγών από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ( ΑΠΕ),  πολιτικές δηλαδή που  προωθούν την βιώσιμη ανάπτυξη.
Και ενώ στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες γίνονται ήδη σοβαρά  βήματα στην κατεύθυνση αυτή,  η Ελλάδα καθυστερεί σημαντικά, τόσο στον τομέα της  εξοικονόμησης  ενέργειας όσο και στον τομέα της ανάπτυξης των ΑΠΕ.
Το κύριο χαρακτηριστικό του ελληνικού ενεργειακού συστήματος είναι η εξαιρετικά μεγάλη ενεργειακή ένταση, δηλ. η κατανάλωση ενέργειας ανά μονάδα προϊόντος. Το γεγονός αυτό, επιβαρύνει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και το περιβάλλον.
Σε μια χώρα με πλούσιο αιολικό δυναμικό, υψηλή ηλιοφάνεια, πολλά διαθέσιμα  γεωθερμικά πεδία και σημαντικούς υδάτινους πόρους, είναι απαράδεκτο να κατέχουμε μια από  τις τελευταίες θέσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ότι αφορά την  αξιοποίησή τους. Ενδεικτικά  αναφέρουμε ότι, το ποσοστό σήμερα  της συμμετοχής των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή της χώρας είναι γύρω στο 10% (μαζί με τα υδροηλεκτρικά), όταν η αντίστοιχη οδηγία της  Ε.Ε. θέτει ως στόχο το 20% μέχρι το 2010.
Οι ευθύνες για αυτή την απαράδεκτη κατάσταση είναι διαχρονικές και ανήκουν κυρίως στην Πολιτεία.
Η ανυπαρξία μιας ολοκληρωμένης ενεργειακής στρατηγικής που θα δίνει έμφαση στις πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και ανάπτυξης των ΑΠΕ και η απίστευτη γραφειοκρατία σε ότι αφορά την αδειοδότησή τους σε συνδυασμό με την ελλιπή ενημέρωση της κοινής γνώμης,  είναι οι κύριες αιτίες για τη σημερινή εικόνα, που παρά τις ηχηρές διακηρύξεις και ευχολόγια παραμένει αρνητική και απογοητευτική.

Το 17ο συνέδριο του ΠΑΝΔΟΙΚΟ που έγινε σε συνδιοργάνωση με την ΚΕΔΚΕ , και τη Ν.Α. Λέσβου, εκτιμά ότι ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΑΛΛΑΓΗ  ΠΛΕΥΣΗΣ στην κατεύθυνση μιας βιώσιμης στρατηγικής στον τομέα  παραγωγής και κατανάλωσης της ενέργειας.
Σε ότι αφορά  ΤΗΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, απαιτείται η εφαρμογή  συνδυασμένων πολιτικών  ώστε να εξορθολογιστεί  η οικιακή κατανάλωση. Η εξοικονόμηση ενέργειας και η μείωση της κατανάλωσης στον κτιριακό, βιομηχανικό και τον τομέα των μεταφορών, πρέπει να αποτελούν επίσης την πρώτη προτεραιότητα του όποιου ενεργειακού σχεδιασμού. Χρειάζεται  ενίσχυση των δημόσιων πολιτικών για τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο. Οι πολιτικές αυτές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις αναπτυξιακές προτεραιότητες και ανάγκες κάθε περιφέρειας, διασφαλίζοντας συγχρόνως τα περιβαλλοντικά συγκριτικά πλεονεκτήματά της. Οι χωροταξικές επιλογές θα πρέπει να εξασφαλίζουν την συμμετοχή και την συναίνεση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ειδικότερα απαιτούνται:
–     ισχυρά κίνητρα για την ενσωμάτωση των τεχνολογιών ΑΠΕ και εξοικονόμηση ενέργειας με έμφαση στην οικιακή κατανάλωση και τα δημόσια κτίρια.
–    ορθολογικοποίηση και απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών  για τις ΑΠΕ, με κριτήριο την υψηλή  προτεραιότητα τους για την επίτευξη των Εθνικών και Κοινοτικών στόχων
–    η υλοποίηση των αναγκαίων έργων υποδομής από την ΔΕΗ  -πάντοτε με περιβαλλοντικούς όρους- για την απορρόφηση της ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται από τα νέα έργα ΑΠΕ
–    άμεση θεσμοθέτηση ενός Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Συνδυασμού με σαφή κριτήρια για την χωροθέτηση των ΑΠΕ και περιβαλλοντική προστασία.
–    ισχυρά θεσμικά  κίνητρα και νομοθετικά διασφαλισμένο ανταποδοτικό όφελος για  τους Δήμους που προωθούν έργα ΑΠΕ στην περιοχή τους
–    ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής ενέργειας από βιοκαύσιμα και ένταξη της στο νέο θεσμικό καθεστώς.
–    είναι απολύτως  αναγκαίο μαζί με το νέο θεσμικό πλαίσιο να εκπονηθεί  πρόγραμμα μέτρων εφαρμογής του και μηχανισμό συνεχούς παρακολούθησης και αξιολόγησής του.

Είναι απαραίτητη επίσης η διαμόρφωση μιας στρατηγικής για την μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στα νησιά που θα συμπεριλαμβάνει θέματα ηλεκτρικής διασύνδεσης  μεταξύ τους και με το ηπειρωτικό δίκτυο, καθώς και θέματα αποθήκευσης ενέργειας.

Απολύτως αναγκαία  για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι η ενεργοποίηση και συμπαράταξη των τοπικών κοινωνιών με την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση τους μέσα από συγκεκριμένες δράσεις και προγράμματα.
Οι συμμετέχοντες στο συνέδριο δεσμεύονται να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους στο σοβαρό αυτό ζήτημα

Πρέπει να γίνει σε όλους μας αντιληπτό, ότι μια εναλλακτική πορεία στο τεράστιο ζήτημα της ενέργειας ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ και αποτελεί  μονόδρομο για την βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου μας και την κοινωνία των πολιτών που οραματιζόμαστε.

Μυτιλήνη 8 Οκτωβρίου 2005

Ο Πρόεδρος του Συνεδρίου
Χρίστος Παλαιολόγος